BADEMCİK HASTALIKLARI

Waldeyer Halkası'nı oluşturan yapılar;

Bademcikler (tonsiller),

Dil bademcikleri (lingual tonsiller),

Geniz eti (adenoid, faringeal tonsil),

Genizde östaki kanalı ağzında bulunan lenf dokusu (tubal tonsiller, Gerlah tonsili),

Boğazın arka duvarında yer alan lenfoid folliküllerdir

Çocuklarda özellikle bademcikler ve geniz eti hastalıkları kronik enfeksiyon odağı olabilmeleri ve ikincil problemlere neden olabilmeleri nedeni ile farklı öneme sahiptirler.

Bademcikler (Tonsil):

Boğazın her iki yanında yer alan kapsüllü lenf sistemi dokularıdır. Lenfoid nodüllerle sarılı 15-20 girinti (kript) içerirler (şekil 1). Bademcikler içerdikleri kriptlerde yerleşen bakteriler nedeni ile kronik enfeksiyon kaynağı haline gelerek vücut direncinin azaldığı durumlarda tekrarlayan akut bademcik iltihapları oluşabilir.

Aynı zamanda tekrarlayan enfeksiyonlar sonucunda lenf dokularının artışı ile büyüyerek horlama, uykuda tıkanma ve nefes durması (apne) gibi şikayetlere neden olabilirler.

Bademcik

Sekil 1. Bademcikler (Tonsiller)

Geniz Eti (Adenoid):

Burnun arkasında geniz bölgesinin tavanında yer alır. Kapsülü yoktur, kript içermez (şekil 2).

İstanbul Geniz etinin büyüyerek burnun arkada genize açıldığı delikleri kapaması yolu ile burun tıkanıklığı, horlama, uykuda tıkanma (apne) gibi şikayetler izlenebilir. Aynı zamanda sık tekrarlayan geniz eti enfeksiyonları geniz bölgesinin iki yanına açılan ve orta kulak basıncının eşitlenmesini sağlayan Östaki kanalının fonksiyonlarını bozarak orta kulakta negatif basınç ve sıvı toplanmasına (efüzyonlu otitis media) veya tekrarlayan orta kulak iltihaplarına (akut otitis media) neden olabilir.

Bademcik

şekil 2. Adenoid dokusunun yerleşimi

Akut Bademcik İltihabı (Akut Tonsillit)

İstanbul Bademciklerin akut aktif enfeksiyonu olup ciddiyeti neden olan mikrobun tipine ve hastanın savunma sisteminin direncine bağlı olarak değişmektedir.

Başlıca etkenler:

Bakteriler: A Grubu Beta hemolitik Streptokoklar, Stafilokoklar, Pnömokok, H. influenza, ve anaerob bakteriler,

Virüsler: Influenza, parainfluenza virüsleri, Herpes simpleks virüsü, Coxsackie virüsü, Ekovirüsler, Rinovirüsler, Respiratuar sinsityal virüstür (RSV).

Okul öncesi dönemde viral etkenler, adölesan ve genç-erişkinlerde bakteriyel etkenler daha sıktır.