Beyindeki damarların bazı patolojik durumlardan dolayı tıkanmasına, daralmasına veya yırtılma durumlarına beyin damar hastalıkları denir. Aynı zamanda bu hastalıklar için stroke, inme ve serebrovasküler hastalık gibi isimlerde söylenebilir. Beyin vücudumuzda çok önemli bir yere ve göreve sahip olduğu için beyinde oluşacak hastalıkların önemli derecede büyük sorunlara yer açabilir. Beyinde oluşacak sorunlar ile insanlarda felç (pleji) veya kısmi felç (parezi),bilinç bozukluğu, görme bozukluğu, denge bozukluğu, konuşma bozuklukları (afazi) gibi sorunlar ortaya çıkabilir. Beyin damar hastalıkları dünyada ölüm sebebi olarak ilk üçe girmektedir. Ve Morbidite denilen hastalık sonrası hasar bırakma konusunda da ilk sırada yer almaktadır. Beyin her şeyin kontrol edildiği bir yer olduğu için beyinle ilgili hastalıklarda sonradan hastalarda kalıcı veya geçici hasarlar bırakmaktadır.

Beyin Damar Hastalıkları İle İlgili Önemli Bilgiler

Tıptaki gelişmeler ile eğer beyin damar hastalıkları erken teşhis edilirse ölüm oranı azaltılabilmektedir. Erken teşhis bu tür hastalıklarda hayati öneme sahiptir. Bu hastalıklar genelde 65 yaş üstü yaşlılarda en çok görülür. Buna ek olarak küçük bir oranla da 15-45 yaş arasında da görülebilir. Beyin damar hastalıkları önemli ve tehlikeli bir sağlık sorunudur. Çünkü hastalıkta yüksek ölüm riski vardır. Aynı zamanda bu hastalıklar ile sakat kalma ihtimalleri de yüksektir. Beyin damar hastalıklarının oluşmasında engelleyebileceğimiz ve engelleyemeyeceğimiz bazı risk faktörleri vardır. Bu engellenebilecek risk faktörleri; Hipertansiyon, diyabet, obezite, sigara, hiperlipidemi (kandaki yağ yüksekliği),alkolizm, inaktivite ve hiperürisemi (ürik asit yüksekliği) gibi sorunlar bizim elimizde olup bu sorunların oluşmasını engelleyerek beyin damar hastalıkları olunmasından kaçınılabilir. Bizim tarafından engelleyemeyeceğimiz risk faktörleri ise kalp hastalıkları, doğuştan gelen damar hastalıkları, genetik yatkınlık ve enfeksiyon bizim elimizde olmayan şeylerdir. Özellikle beyin damar hastalıklarına en çok neden olan sorun hipertansiyondur. Bu yüzden hipertansiyon engellenebilirse, beyin damar hastalıkları da bir nevi engellenmiş olur. Beyin damar hastalıkları olarak en çok bilinen ve sık karşılaşılan anevrizmalardır.

Anevrizmalar

İnsanlar anevrizmaları damarın balonlaşması olarak bilirler. Anevrizmalar genelde temiz kan taşıyan damarların genişlemesine denir. Bunlar aort gibi geniş damarlarda olabildiği gibi bazen de orta ya da küçük boydaki damarlarda da görülebilir. Damar genişleyerek damar duvarını zayıflatır. Ve zayıflayan damar gelen bir basınca dayanamayarak patlayabilir. Patlama bazen kendi kendine olabilmekte bazen de öksürme, ıkınma ya da cinsel ilişki gibi fazla efor gerektiren durumlarda da olabilir. Anevrizmalar en sık karşılaşılan beyin damar hastalıkları olarak bilinir.

Anevrizmalar kimlerde oluşabilir?

Darp veya büyük kaza sonucu travmatik kafa yaralanmalarında

Doğumsal olarak damar duvarındaki yetersizlikler

Damar duvarındaki hipertansif veya arterioskleritik değişiklikler

Enfeksiyon

Bu tür sorunlar veya kazalar sonucu anevrizmalar oluşabilir.

Anevrizmanın Risk Faktörleri

Genelde anevrizması olanlar insanların bir şikâyeti olmaz. Çünkü Anevrizmalar çoğunlukla belirti vermezler. Belirti verdiğinde de genelde belirti yüzün sadece bir kısmında oluşan baş ağrısı şeklinde oluşabilir. Eğer anevrizma çok büyük olursa tesadüfen başka bir nedenden dolayı çekilmiş tomografi veya Manyetik Rezonans (MR) da görülebilir. Anevrizmanın yırtılması ya da patlaması sonucu kanama ortaya çıkar. Patlama sonucu oluşan kanama ölümcül olabilir. Hatta kanama beyin zarına veya beyin dokusuna yayılabilir. Bu da önemli sorunlar oluşmasına neden olur. Yırtılma sonucu oluşan kanama ise genelde aniden gelişen şiddetli bir baş ağrısı ile kendini gösterir. Baş ağrısından sonra ise hastalarda kusma ve ense ağrısı şeklinde belirtiler görülebilir.