Dekübitis Ülseri

Basınç Ülserleri/yaraları,  kemik çıkıntılı bölgelere   dışardan  veya vucudun kendi ağırlığıyla basınca maruz kalması sonucu oluşan doku  nekrozudur. (canlı dokunun ölümü) genellikle yatağa bağımlı veya yarı bağımlı, hareketi azalmış, şişman, beslenmesi bozuk, kronik hastalıkları olan (diyabet,koah ,periferik damar hastalığı vs.) sigara içen, damar dolaşımı bozulmuş,ileri yaş bireylerde görülür.

Basınca maruz kalma  biçimleri

• 2 saati geçen aynı pozisyonda yatmak yada oturmak,
• Yatak çarşaflarının kırışık yada katlanmış olması,
• Oturulan  veya yatılan yerde bir objenin unutulmuş olması( enjektör kapağı,hasta bakımında kullanılan sert malzemeler,vs)
• Vücudun dolaşımını engelleyecek şekilde dar giysi veya aksesuar/aparatların  olması (aşırı sıkan korse,bandaj,uygun ölçüde kullanılmayan  trakeotomi kanülü,uygunsuz yastık ve yatak seçimi, süs eşyaları ,vs)

BASINÇ YARALARININ OLUŞUMUNU ETKİLEYEN FAKTÖRLER NELERDİR?

Sistemik faktörler (vücut işleyişiyle ilgili olanlar)

• Diyabet
• Kronik akciğer veya dolaşım  hastalıkları
• Hareketsiz kalmaya sebep olan hastalıklar( inme, alzheimer, hareketi kısıtlayan ameliyatlar,beyinde hasar görülen hastalıklar)
• Obezite
• Malnutrisyon (beslenme bozukluğu)
• Vitamin, mineral eksiklikleri,
• Sıvı-elektrolit  eksikliği
• Vücudun genel işleyişini bozan hastalıklar(anemi, böbrek yetmezliği vs.)

Çevresel Faktörler

• Yaşanan ortamın ısı/nem oranı
• Ortam havasının  temizliği ve yenilenmesi
• Bakım veren kişilerin bilgi düzeyi ve kabiliyeti
• Basınca sebep olacak yatak /yastık seçimi
• Basıncı arttırabilecek  vücuda temas eden materyallerin yanlış seçimi (naylon içeren giysiler, çarşaf, nevresim)
• Basınç yarası nasıl tedavi edilir?
• Basınç yarası yönetimi ,yara bakım hemşiresi başta olmak üzere yara bakım ekibi tarafından yürütülür.Basınç  yarası değerlendirildikten sonra ilk iş basınç ortadan kaldırılmalıdır. Basınç yaralarına bakım yapılırken  iyi bir hemşirelik süreci ve bakım planı gerçekleştiğinde yara iyileşmesi daha hızlı olacaktır.
• Bakım veren kişilere, hastaya ve yakınlarına basınç yaralı hastalara özel olarak belirlenen ,evde bakım  eğitimleri verilir.(Beslenme, Yaşam tarzı değişikliği,hasta bakımı,günlük aktiviteler,özbakım ,uğraşı terapisi,vs.)
• Yara bakımı ve takipleri ilgili uzman ekip tarafından yapılır.
• Basınç yarası oluşumunu etkileyen sistemik faktörlerin tedavisi için ilgili tüm uzmanlardan tıbbi görüş alınır, gerekli kan ve görüntüleme  tetkikleri yapılır. Sonuçlara ve tıbbi görüşler doğrultusunda yara bakımı seyri devam eder.
• Yara bakımları yaranın durumuna göre özel yara bakım ürünleri ile sürdürülür.
• Yara iyileşmesi tamamlandıktan sonra yaradan korunma eğitimleri verilir.