Hallux Valgus
Halluks valgus nedir?
Ayağın birçok nedenden dolayı şeklinin bozulabileceği bilinmektedir ancak halluks valgus hastalığı en yaygın görülen ayak şekil bozukluğu hastalığıdır. Bu şekil bozukluğu ayak baş parmağının (halluks) lateral (yana doğru) sapması olarak tanımlanır. Ayak baş parmağının sapması öncelikle yana doğru gerçekleşse de ilerleyen safhalarda ayak baş parmağının ucu ve tırnak da ön düzlemde yana doğru döner. Eklemin şeklinin bozulmasıyla birlikte yavaş yavaş iltihap oluşumu gözlenir ve oluşan iltihap ayağın ayakkabıya doğru şişmesine yol açar. Bu şişliğin içerisinde iltihap olduğundan oldukça ağrılı olabilir. Bunun yanında ayak baş parmağı ucu da yana saparak diğer parmağın üstüne çıkabilir. Bu da diğer eklemlerde de ağrı oluşmasına yol açar. Bazı genetik sebeplerden dolayı ayağın hafif taraklı olması halluks valgus hastalığını işaret etmez. Ayağı taraklı olan bireyler hayatlarının geri kalanında daha geniş ayakkabılar seçerek çoğunlukla halluks valgus hastalığından korunurlar. Yalnızca şekilden dolayı bu durumdan rahatsız olan hastalarda halluks valgus tedavisi uygulanması önerilmez. Ayrıca halluks valgusun ortaya çıktığı belirli bir yaş aralığı olmadığından her yaştan bireyde görülme olasılığı vardır.
Halluks valgus belirtileri nelerdir?
Ayakta mantar, burkulma vs. gibi birçok hastalık olabileceğinden her şişlik veya iltihaplanma halluks valgus olarak tanımlanmaz. Halluks valgusun oldukça belirgin belirtileri vardır. Mantar veya diğer hastalıklar gibi ayağın tümünü etkilemez, bu nedenle ayak baş parmağında bir bozukluk olmadığı sürece herhangi bir belirti olduğu söylenemez. Baş parmak üç tane eklemin birleşmesiyle oluşur ve halluks valgus hastalığını ortaya çıkaran eklem "Metatarsofalangeal" diye adlandırılan eklemdir. Bu eklemin kızarması ve genişlemesi yani şişmesi en önemli belirti olarak görülür. Zamanla ayak baş parmağındaki esneklik azalır ve hasta parmağını daha sınırlı oynatabilmeye başlar. Ayak baş parmağı belirgin olarak yana sapmaya başlar. Sapmadan dolayı diğer parmaklar sıkışacağından, bu parmaklarda nasır oluşması ve kızarıklık görülmesi yaygındır. Eklemin yana doğru kaymasından dolayı iltihaplanma ve şişlik oluşur. Oluşan iltihap zamanla artar ve ağrıların ortaya çıkmasına neden olur. Sağlıklı bir bireyin ayak parmakları yere hafif eğimli durur ancak halluks valgus hastalığının ortaya çıkmasından sonra ayak parmakları yere düz bir şekil almaya başlar. Bu da ayağın yapısının iyice değişmesi anlamına gelir ve ayakkabı içerisinde sürekli ayağın ağrımasına yol açar.
Halluks valgus tedavi yöntemleri nelerdir?
Hastalığın tedavisinde birçok yöntem kullanılır. Tabii ki bu tedavi yönteminin belirleyici unsuru hastalığın boyutudur. Halluks valgusun safhalarına göre tedavi yöntemleri çeşitlendirilebilir. Uygulanacak tedavi yöntemi ortapedi cerrahı tarafından belirlenir. Henüz hastalığın başlangıcında iken gece ateli bir tedavi yöntemi olarak uygulanabilir. Bu tedavide ayak baş parmağının şeklini koruması için destekleyici bir atel kullanılır. Bu atel ayak baş parmağının olması gerektiği gibi hareket etmesine yardımcı olarak eklemlerin sağlıklı kalmasını sağlar. Bunun yanında halluks valgus ayakkabıları da hastalığın ilerlememesi için doktor tarafından önerilebilir. Bu ayakkabılar ayak ile ayakkabı arasındaki sürtünmeyi engelleyerek eklemin daha fazla iltihaplanmasının ve şeklinin bozulmasının önüne geçer. Bu da hastalığın ağrısının daha az hissedilmesini sağlar. Ayrıca halluks valgus ayakkabısı ayak tabanını da destekleyeceğinden, ayağın doğal yapısında kalmasını sağlar ve hastalığın ilerlemesini durdurur. İleri düzey olgularda ise halluks valgus ameliyatı gerekebilir. Hastalığın bilinen 100'den fazla cerrahi tedavisi bulunmaktadır. Hastanın ayak baş parmağının durumuna göre farklı cerrahi tedaviler uygulanabilir. Cerrahi yöntemde ayağın normal yapısına ulaştırılması amaçlanır. Ayak baş parmağı şişliğin görüldüğü kısımdan veya baş parmağın üzerinden düzeltilebilir. Eklemler ve baş parmak olması gerektiği gibi düzeltilerek müdahale edilir. Tedavinin akabinde eski hayat alışkanlıkları terk edilerek hastalığın nüksetmesinin önüne geçilmeye çalışılır.