Karaciğer Yağlanması Nedir?
Karaciğer yağlanması (Hepatik Steatoz), karaciğer hücrelerinde çok fazla yağ depolanması ve birikmesi durumudur. Normal şartlar altında karaciğerde az miktarda yağ bulunur, ancak fazlası çeşitli sağlık sorunlarına yol açar.
Karaciğerin insan vücudundaki ikinci en büyük organdır. Yiyecek ve içeceklerden gelen besinlerin işlenmesine yardımcı olur ve kandaki zararlı maddeleri süzerek kanı temizler. Ancak karaciğerde çok fazla yağ bulunması, karaciğere zarar verebilecek ve yara dokusu oluşturabilecek şekilde karaciğer iltihabına neden olabilir. Daha ağır vakalarda, bu yara dokuları karaciğer yetmezliğine yol açabilir.
Karaciğer yağlanması, sebebine göre iki genel türe ayrılır. Çok fazla alkol tüketen bir kişide karaciğer yağlanması geliştiğinde, alkole bağlı karaciğer yağlanması hastalığı (AFLD) olarak bilinir. Alkol kullanmayan ya da çok az alkol kullanan bireylerde gelişen karaciğer yağlanması ise alkole bağlı olmayan karaciğer yağlanması (NAFLD) olarak bilinir.
Karaciğer Yağlanması Tanısı Nasıldır?
Hastalığın başlangıç dönemlerinde belirgin bir şikâyet meydana gelmemesi nedeniyle tanısının konması genellikle hekimlerin şüphesi dahilinde gerçekleştirilir. Hastanın ayrıntılı fizik muayenesine ek olarak diyet ve yaşam tarzı alışkanlıklarının değerlendirilmesi ve tıbbi öyküsünün alınması karaciğer yağlanması tanısı kapsamında uygulanabilecek ilk adımları oluşturur. Fizik muayene sırasında hastanın vücut kitle indeksinin değerlendirilmesi önemlidir. Aynı zamanda hastada muayene sırasında mevcut olabilecek sarılığa dair bulgular da irdelenir.
Bu temel tanısal yaklaşımlardan sonra tetkik istemine geçilir. Yapılan kan tetkiklerinde karaciğer enzimi olarak tanımlanan parametrelerin normal değerinden yüksek olması önemli bir işarettir. Ultrasonografi, bilgisayarlı tomografi ve manyetik rezonans görüntüleme gibi radyolojik tetkikler karaciğerde biriken yağ düzeyi ve karaciğer hastalığına dair diğer bulguların araştırılmasına yardımcı olur.
Karaciğer Yağlanmasının Tedavisinde Neler Yapılır?
Karaciğer yağlanması çok farklı sağlık sorunları nedeniyle meydana gelebileceği için, başarılı bir karaciğer yağlanması tedavisi planlanabilmesi altta yatan problemin doğru tespit edilmesine bağlıdır. Bu anlamda uzman bir hekim tarafından karaciğer yağlanması tespit edildikten sonra, altta yatan hastalığın tanısını koymaya yönelik ayrıntılı öykü alınır, fizik muayene yapılır ve ek tetkikler istenir. Tedavi ise tespit edilen soruna göre belirlenir.
Obezite, yüksek kan şekeri veya kolesterol gibi sorunlarda öncelikle hastaya kilo vermeye yönelik hayat tarzı değişiklikleri ve diyet önerileri verilir. Hasta iyi beslenme programı belirlenmesi için diyetisyene yönlendirilir. Alkol kullanımına son verilmesi istenir. Bunların dışında tespit edilen kronik hastalıklar veya enfeksiyonlar varsa, bunlara yönelik tedavilere başlanır.
Karaciğer yağlanmasının tespit edildikten sonra giderilmesine çalışılması önemlidir. Aksi takdirde, tedavi edilmeyen yağlanmalar ilerleyerek karaciğer yetmezliğine ve siroza yol açabilir. Bu durumda, tedavi daha zor olmakta ve hayatı tehdit eden durumlar meydana gelebilmektedir.
