Tetik Parmak Nedir?
Tetik parmak sendromu, el parmaklarından bir veya birkaçında takılma ile karakterize bir rahatsızlıktır. El parmağının bu şekli, tetik çekerken parmağın aldığı şekle benzediğinden dolayı bu hastalığa tetik parmak adı verilmiştir. Stenosing tenosinovit olarak da bilinen tetik parmak, etkilenen parmağın etrafını saran kılıfın daralması sonucu gelişir. Bu daralma, diyabet gibi sistemik hastalıklara veya parmağın aşırı kullanımına bağlı olarak ortaya çıkabilir.Tetik parmak genellikle orta yaş grubu insanları etkiler. Bebeklerde tetik parmak sendromu gelişimi nadir de olsa görülebilir. Bebeklerde görülen hastalık genellikle 3 yaş civarında tedaviye gerek duyulmadan kendiliğinden geçebilir.
Tetik Parmak Neden Olur?
Tendon, kas ile kemiği birbirine bağlayan yapılardır. Her tendonun üzerinde koruyucu bir tabaka olan kılıf yer alır. Tetik parmak hastalığı, etkilenen parmağın tendon kılıfının irrite ve iltihaplı hale gelmesiyle oluşur. Bu durum tendonun normal hareketini kısıtlayarak ilgili parmağın hareket açıklığının azalmasına veya hiç hareket edememesine yol açar. Kılıftaki inflamasyonun (iltihaplanmanın) uzun sürmesi; tendonda yara izi, kalınlaşma ve nodül oluşumuna neden olarak hareketi iyice kısıtlayabilir.Tetik parmakta tendon kılıfının inflamasyonuna zemin hazırlayabilecek bazı risk faktörleri mevcuttur.
Bu faktörler şu şekilde sıralanabilir:
Tekrarlayan Hareket: Sürekli el kullanımı ve tekrarlayan kavrama hareketi gerektiren meslekler veya hobiler, tetik parmağı gelişimine zemin hazırlayabilir.
Bazı Hastalıklar: Diyabet, gut, romatoid artrit gibi bazı rahatsızlıklar tetik parmak hastalığı için risk oluşturabilir.
Cinsiyet: Kadınlarda tetik parmak görülme ihtimali daha fazladır.
Karpal Tünel Sendromu Ameliyatı: Karpal tünel sendromu rahatsızlığı için ameliyat olan kişilerde cerrahiye bağlı komplikasyon olarak tetik parmak gelişebilir. Bu durum özellikle ilk 6 ayda daha sık olarak görülür.
Tetik Parmak Sendromu Tedavisi Nasıl Yapılır?
Tetik parmak sendromu tedavisi, semptomların şiddeti ve süresine bağlı olarak değişebilir. Tedavi yöntemleri:
Dinlenme ve Atel Kullanımı: Doktorunuz, etkilenen parmağın dinlenmesini ve atel kullanılmasını önerebilir. Bu, parmağın daha fazla zorlanmasını önlemeye yardımcı olabilir.
Fizik Tedavi: Fizik terapisti, parmak hareketlerini geliştirmek ve ağrıyı hafifletmek için özel egzersizler önerebilir. Bu egzersizler, parmak kaslarını güçlendirmeye ve esnekliği artırmaya yönelik olabilir.
İlaçlar: Doktorunuz, ağrı ve iltihapları kontrol altına almak için non-steroid anti-inflamatuar ilaçlar veya kortikosteroid enjeksiyonları önerebilir.
Cerrahi Müdahale: Şiddetli vakalarda veya diğer tedavilere yanıt vermeyen durumlarda cerrahi müdahale gerekebilir. Bu işlem, eldeki tendonları kapsayan MCP eklemin hemen üstünde yer alan A1 pulley bölgesini kesme veya gevşetme olarak adlandırılan bir işlemdir. Operasyonda, tendon kılıfının daralmasının düzeltilmesi amaçlanır. Ameliyatta yaklaşık 20-30 dakika sürer ve hastanın cerrahi müdahale sonrası geceyi hastanede geçirmesi gerekmez.
Tedavi seçenekleri hastanın fiziksel durumuna ve sendromun şiddetine göre değişebilir.
