Peptik Ülser
Ülser Nedir?
Ülser, sindirim sisteminin iç yüzeyinde oluşan açık yaralardır. Midenin iç zarında, ince bağırsağın üst kısmında, yemek borusunda gelişebilir. Sindirim suları mide ve bağırsağın duvarlarına zarar verdiğinde oluşurlar. Bu ülser çeşidine peptik ülser ismi verilir. Ülserler nadiren keandi kendine iyileşir, ancak kişi tedavi görmezse tekrarlayabilir. Sindirim sisteminde helicobacter pylori bakterisinin aşırı büyümesi peptik ülsere neden olabilir. Peptik ülserler, sindirim sisteminin koruyucu astarının hasar görmesi veya aşınması sonucu oluşur. Helicobacter pylori enfeksiyonu çoğu insanda semptomlara neden olmazken, bazen sindirim sisteminin iç yüzeyini tahriş ederek peptik ülsere yol açabilir. Ağız, mide, bacak, bağırsak gibi pek çok alanda bu açık yaralar meydana gelebilse de ülser çoğunlukla mide ve duodenumda meydana gelen ülserleri ifade etmek için kullanılır.
Ülser Belirtileri Nelerdir?
Mide ve duodenumda onları koruyan bir mukozal astar bulunur, ancak bu astar zamanla özellikle beslenme şekline bağlı olarak yıpranabilir. Oniki parmak bağırsağı ve mide ülserlerinin semptomlarında bazı farklılıklar olabilse de çoğu zaman belirtiler benzerdir. Mide ve duodenum ülserlerinin semptomları genellikle benzerdir. En sık şikayet midede yanma şeklinde ağrı oluşmasıdır. Özellikle bazı yiyecekler ülserle ilgili semptomları daha da kötüleştirebilir. Peptik ülseri olan bazı kişilerde ise hiçbir semptom görülmez. Ülserde sıklıkla görülen ağrı durumu bazen yemek yedikten sonra iyileşir. Genel olarak ülser belirtileri şunlardır:
Baş dönmesi hissi
Kilo kaybı
Dışkıda kan
Kusma
Nefes almada güçlük
Mide yanması
Ülser Tedavisi
Klinik, laboratuvar ve görüntüleme tetkikleriyle beraber ülser tanısı konulduktan sonra helicobakter pylorimide asidini baskılayan ilaçlar kullanılır. Eğer bakteriler hala duruyorsa enfeksiyona yönelik antibiyotik tedavisine başlanılır.
Ülser ilaçları ile beraber mide asitlerinin azaltıp, kişinin yakınmalarını indirgemek amaçlanır. Mide asidinin ülser üzerindeki etkisini ortadan kaldırmak, iyileşmeyi tetikler.
İlaç tedavisi dışında başvurulan yöntem ise asit ve pepsin salgısını engellemek amacıyla sinirleri uyaran vagus sinirin kesilmesidir. Ancak kesilmesi tekrar etme riskini ortadan kaldırmaz. Bazı ülser vakalarında ciddi komplikasyonlar gelişebilir ve cerrahi operasyon gerekebilir. Mevcut ülserler kronik ve tekrarlayıcı olabilir, bu durum kişinin hayat kalitesini önemli ölçüde sekteye uğratmaktadır.
Ülser Diyeti
Ülser tedavisinin bir parçası olarak ülser diyeti yapılmaktadır. Mide yanmasını tetikleyen besinler, mide salgılarını artıran her türlü yiyecek ve içecek bu dönemde hayatınızda kesinlikle yer almamalıdır. Ekşi, soğanlı, acılı, baharatlı besinler sizin mide yanması şikayetlerinizi tetikliyorsa bu besinlerden uzak bir beslenme düzeni olmalıdır.
Sigara kullanımı ülser oluşumunu desteklemektedir. Bu yüzden sigara içen kişilerde iyileşme süreci uzayabilir. Aynı şekilde alkol alımı da mukoza direncini bozduğu için mide hastalıklarının tedavisini zorlaştırır. Özellikle akut ülserde alkol tüketiminden kesinlikle uzak durulmalıdır.